Αλυσοδεμένος σκελετός - Η πρώτη απόδειξη ύπαρξης σκλάβων στη Ρωμαϊκή Βρετανία
H ανακάλυψη ενός αλυσοδεμένου ανδρικού σκελετού από τους εργαζόμενους στο Ράτλαντ είναι η σπάνια και σημαντική απόδειξη της ύπαρξης δουλείας στην Ρωμαϊκή Βρετανία, ισχυρίζονται οι αρχαιολόγοι.
Τα λείψανα του άνδρα, ο οποίος εικάζεται ότι ήταν ηλικιακά μεταξύ 20 και 30 ετών, θεωρούνται ως «ένα διεθνώς σημαντικό εύρημα». Ήταν επίσης «απελπιστικά απαίσιο», δήλωσε ο Chris Chinnock, ένας από τους αρχαιολόγους που εργάζονται στο έργο, αλλά πρόσθεσε πως είναι σημαντικό γιατί «μας αναγκάζει να κάνουμε ερωτήσεις που συνήθως δεν κάνουμε».
Τα οστά εντοπίστηκαν τυχαία από οικοδόμους που έχτιζαν ένα θερμοκήπιο σε ένα σπίτι στο Great Casterton. Η αστυνομία κλήθηκε στο σημείο και η επακόλουθη χρονολόγηση με ραδιοάνθρακα έδειξε ότι τα λείψανα χρονολογούνταν μεταξύ του 226 μ.Χ. έως του 427 μ.Χ. Αρχαιολόγοι από το Μουσείο Αρχαιολογίας του Λονδίνου (Mola) κλήθηκαν και ερευνούν τον σκελετό. Τα ευρήματά τους δημοσιεύτηκαν τη Δευτέρα στο περιοδικό Britannia.
Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι υπήρχε δουλεία κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής κατοχής στη Βρετανία, αλλά η ανακάλυψη άμεσων αρχαιολογικών στοιχείων είναι ένα τελείως διαφορετικό θέμα. Οι περισσότερες πληροφορίες έχουν γίνει γνωστές από επιγραφές. «Το να έχεις την ευκαιρία να μελετήσεις το σώμα ενός ατόμου που πιθανότατα ήταν σκλάβος είναι πολύ σημαντικό», δήλωσε ο Μάικλ Μάρσαλ, ειδικός στο Mola.
Η ανακάλυψη του σκελετού του Great Casterton είναι η πρώτη αυτού του τύπου στη Βρετανία. Οι ερευνητές την περιγράφουν ως την πιο ξεκάθαρη περίπτωση ταφής ενός σκλάβου, που έχει βρεθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Αυτή η ταφή είναι εξαιρετικά ασυνήθιστη», δήλωσε ο Μάρσαλ. Δεν θα μάθουμε ποτέ γνωστό ποιος ήταν αυτός ο άνδρας, μπορούν όμως να υπάρξουν αρκετές εικασίες για τη ζωή του. «Ομοίως, οι άνθρωποι που τον έθαψαν ήταν τυραννικοί και απαίσιοι. Δεν μπορούμε να καταλάβουμε πραγματικά τις ηθικές διαστάσεις» επισημαίνει ο Μάρσαλ.
Η ομάδα εξέτασε αρκετές θεωρίες, συμπεριλαμβανομένου του ότι οι αλυσίδες θα μπορούσαν να έχουν τοποθετηθεί μετά τον θάνατο του άνδρα για να τον υποτιμήσουν ή να τον χαρακτηρίσουν ως εγκληματία στη μεταθανάτια ζωή. Οι λίγοι σκελετοί που βρέθηκαν με αντίστοιχες αλυσίδες, σε άλλες χώρες είναι συνήθως θύματα φυσικών καταστροφών και δεν έχουν ταφεί. Αυτό δεν ισχύει στο Great Casterton, λένε οι αρχαιολόγοι.
Η στάση ταφής είναι αδέξια, είπε ο Chinnock, με τον σκελετό ελαφρώς προς τη δεξιά του πλευρά και το χέρι του να υψώνεται. Υπάρχει ένα ρωμαϊκό νεκροταφείο μόλις 60 μέτρα μακριά, κάτι που υποδηλώνει μια συνειδητή απόφαση να μην τον θάψουν σωστά, όπως εκτιμούν οι αρχαιολόγοι. Η πιθανή εξήγηση είναι ότι το πτώμα έχει πεταχτεί σε τάφρο.
Ο Chinnock, ειδικός στα αρχαία οστά, δήλωσε ότι ο άντρας φαίνεται να ήταν μεταξύ 26 και 35 ετών και εικάζεται ότι έζησε μια απαιτητική, για το σώμα του, ζωή. Ένα σπάσιμο οστού στο άνω μέρος των ποδιών του μπορεί να προκλήθηκε από πτώση ή χτύπημα ή να είναι αποτέλεσμα μιας ζωής γεμάτης υπερβολικής σωματικής δραστηριότητας. Το συγκεκριμένο τραύμα είχε επουλωθεί, ενώ η αιτία του θανάτου του αρχαίου σκλάβου παραμένει άγνωστη.
«Οι αλυσίδες αυτές ήταν τόσο μορφή φυλάκισης όσο και μέθοδος τιμωρίας, πηγή δυσφορίας, πόνου και στιγματισμού, που μπορεί να αφήνουν ουλές ακόμη και μετά την αφαίρεσή τους» λένε οι επιστήμονες.