Η Τεχνητή Νοημοσύνη βάζει σάρκα στις προτομές ρωμαίων αυτοκρατόρων
Πώς ήταν άραγε στην πραγματικότητα οι ρωμαίοι αυτοκράτορες όπως ο «ασυνήθιστα όμορφος» Αύγουστος ή ο «κακός» Νέρωνας, με τον «υπερβολικά παχύ» λαιμό του; Ένας designer εικονικής πραγματικότητας δοκίμασε να δώσει «ζωή» σε προτομές.
Συνήθως τους φέρνουμε στο μυαλό μας όπως έχουν απεικονιστεί σε εξιδανικευμένες μονόχρωμες προτομές. Πρόσφατα, όμως, ένας καναδός designer αξιοποίησε την Τεχνητή Νοημοσύνη για να δημιουργήσει φωτορεαλιστικά, έγχρωμα πορτρέτα 54 αυτοκρατόρων, με βάση όχι μόνο αρχαία γλυπτά αλλά επίσης περιγραφές συγγραφέων και άλλα στοιχεία.
Ο Ντάνιελ Βόσχαρτ από το Τορόντο δημιούργησε τις απεικονίσεις τροφοδοτώντας με εικόνες αρχαίων προτομών το Artbreeder, ένα πρόγραμμα υπολογιστή, και βελτιώνοντας στη συνέχεια τα αποτελέσματα με Photoshop. Οι αλλαγές τις οποίες έκανε με το χέρι περιλαμβάνουν αφαίρεση ζημιών, όπως ρωγμές, και βελτίωση μη ρεαλιστικών στυλιζαρισμένων στοιχείων, όπως τα «τεράστια μάτια».
Σύμφωνα με δημοσίευμα των The Times, ο Βόσχαρτ αναζήτησε πληροφορίες σε κείμενα συγγραφέων όπως ο ρωμαίος ιστορικός Σουητώνιος για λεπτομέρειες, σχετικές με το χρώμα των μαλλιών, των ματιών και του δέρματος των αυτοκρατόρων, και για να αποφασίσει σε ποια αρχαία έργα τέχνης έπρεπε να δώσει περισσότερο βάρος για τα πορτρέτα του. Χρησιμοποίησε νομίσματα για να καλύψει τα κενά σε γλυπτά στα οποία είχαν χαθεί χαρακτηριστικά όπως μύτες και αυτιά.
Και τροφοδότησε το πρόγραμμα με εικόνες διασημοτήτων που μοιάζουν με ορισμένους αυτοκράτορες για να βελτιώσει λεπτομέρειες όπως το δέρμα και τα μαλλιά, αν και γενικά χωρίς να επηρεάσει τα χαρακτηριστικά του προσώπου. Η απεικόνιση του Αυγούστου, για παράδειγμα, βασίστηκε ελαφρώς στα χρώματα του Ντάνιελ Κρεγκ.
Ειδικός εικονικής πραγματικότητας στη βιομηχανία του κινηματογράφου, ο Ντάνιελ Βόσχαρτ είχε ανακατασκευάσει για πρώτη φορά την εικόνα του ρωμαίου πολιτικού Κράσσου, που έγινε viral στο Twitter, δείχνοντας πόσο μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει για τέτοιες απεικονίσεις, ενώ επίσης προκάλεσε το tweet του Έλον Μασκ «Ο Κράσσος ήταν αρχίδι»…
Αναζητώντας ένα ενδιαφέρον project για το διάστημα που έμεινε προσωρινά εκτός δουλειάς λόγω της πανδημίας, ο καναδός designer επέλεξε να επεξεργαστεί όλους τους αυτοκράτορες από την έναρξη του Principatus (Ηγεμονία του Αυγούστου) το 24 π.Χ., μέχρι το 284 μ.Χ., αφιερώνοντας περίπου μια μέρα σε κάθε πορτρέτο.
«Σκέφτηκα πραγματικά ότι θα ήταν ένα εξειδικευμένο έργο τέχνης τεχνητής νοημοσύνης που θα ενδιέφερε μόνο μερικούς ιστορικούς. Την ημέρα που το δημοσίευσα, από το μεσημέρι που το ξεκίνησα μέχρι το βράδυ που πήγα για ύπνο, είχε 21 likes στο Twitter, δηλαδή, οι προσδοκίες μου ήταν αρκετά χαμηλές. Τη νύχτα, όμως, το μοιράστηκε κάποιος, και ήταν το σωστό άτομο, οπότε απογειώθηκε», λέει ο δημιουργός των «ζωντανών» πορτρέτων.
Το tweet του Ντάνιελ Βόσχαρτ συγκέντρωσε πάνω από 5.000 likes και 2.400 retweets. Κάποιοι ιστορικοί ήρθαν σε επαφή μαζί του, εκφράζοντας τον θαυμασμό τους για τα πορτρέτα ως εργαλείο που θα μπορούσε να προσελκύσει το ενδιαφέρον των μαθητών και του έστειλαν σχόλια (feedback) που τον βοήθησαν να δημιουργήσει ένα αναθεωρημένο δεύτερο σύνολο εικόνων.
«Για τον Βεσπασιανό είχα χρησιμοποιήσει προηγουμένως τέσσερις προτομές κάνοντας σχεδόν έναν τυφλό μέσο όρο μεταξύ τους. Στη συνέχεια όμως πείστηκα ότι η απεικόνιση θα έπρεπε να είναι [σταθμισμένη] περισσότερο προς μια άλλη, οπότε στη δεύτερη έκδοση την άλλαξα» είπε ο Βόσχαρτ. Τον Τίτο τον είχε κάνει ξανθό στην πρώτη εκδοχή εξαιτίας μιας κακής περιγραφής, οπότε τον άλλαξε, δίνοντάς του «πιο σκούρο δέρμα. Στη συνέχεια υπήρξε μια άλλη [περιγραφή] με γένια στο λαιμό, γι ‘αυτό του έδωσα αυτήν την τραχιά γενειάδα», είπε. Ο Νέρωνας είχε σαγόνι ποδοσφαιριστή στην πρώτη έκδοση: «Το νευρωνικό δίκτυο [της Τεχνητής Νοημοσύνης] μπέρδεψε τα μαλλιά στη γενειάδα του λαιμού -όλα σκαλισμένα και πολύ παχιά, οπότε τα διάβαζε ως σαγόνι – γι ‘αυτό το άλλαξα και τώρα έχει περισσότερο διπλοσάγονο και νομίζω ότι είναι πιο αστείος», σχολίασε.
Ο Βόσχαρτ σκοπεύει δημιουργήσει προσεχώς και τα πορτρέτα νεότερων αυτοκρατόρων και αποκάλυψε ότι παλιότερα δεν τον ενδιέφερε η ρωμαϊκή ιστορία, η έρευνα, όμως, για τα πορτρέτα και οι συνομιλίες με ειδικούς προκάλεσαν την περιέργειά του, τόσο που τώρα θα ήθελε να επισκεφθεί τη Ρώμη για να δει και να φωτογραφίσει τις προτομές στα μουσεία.
Οι αυτοκράτορες που θεωρεί πιο ενδιαφέροντες είναι ο βορειοαφρικανός Σεπτίμιος Σεβήρος, ο οποίος βασίλεψε από το 193-211 και ήταν ο μοναδικός μαύρος αυτοκράτορας, και ο Μαξιμίνος Θραξ (235-238), «κυρίως επειδή ήταν ένας από τους πρώτους αυτοκράτορες που δεν προέρχονταν από την ανώτερη τάξη. Ήταν ένας γίγαντας, που φημολογείται ότι είχε ύψος περίπου 2,5 μέτρα και συνέθλιβε τους βράχους με τις γροθιές του».
