ΠΩΣ ΑΝΤΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΣΚΥΛΟΙ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ;
Τι σημαίνει για το σκύλο μια λέξη που του λέμε; Σημαίνει «πρόσεχε, κάτι συμβαίνει;», ή του προκαλείται μια εικόνα;
Στο περιοδικό Frontiers in Neuroscience δημοσιεύτηκε μία από τις πρώτες μελέτες, όπου χρησιμοποιήθηκαν απεικονίσεις του εγκεφάλου για να καταδειχθεί πώς ο «καλύτερος φίλος» μας επεξεργάζεται τις λέξεις που έχει διδαχθεί να συσχετίζει με αντικείμενα, η οποία διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο Emory. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι σκύλοι έχουν τουλάχιστον μια στοιχειώδη νευρική αναπαράσταση νοήματος για λέξεις που έχουν διδαχθεί, διαφοροποιώντας λέξεις που έχουν ήδη ακούσει πριν από αυτές που δεν έχουν ακούσει καθόλου προηγουμένως.
«Πολλοί άνθρωποι που έχουν σκύλο θεωρούν ότι οι σκύλοι τους γνωρίζουν τι σημαίνουν ορισμένες λέξεις, αλλά δεν υπάρχει επιστημονική απόδειξη που να το υποστηρίζει», λέει ο Ashley Prichard, υποψήφιος διδάκτορας στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Emory και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης. «Θέλαμε να πάρουμε δεδομένα από τους ίδιους τους σκύλους – όχι μόνο αναφορές ανθρώπων».
«Γνωρίζουμε ότι οι σκύλοι έχουν την ικανότητα να επεξεργαστούν τουλάχιστον ορισμένες όψεις της ανθρώπινης γλώσσας, αφού μαθαίνουν να ακολουθήσουν λεκτικές εντολές», προσθέτει ο Gregory Berns, νευροεπιστήμονας στο Emory και βασικός συγγραφέας της μελέτης. «Ωστόσο, προηγούμενη έρευνα δείχνει ότι οι σκύλοι μπορούν να ακολουθήσουν κι άλλα στοιχεία για να υπακούσουν μια λεκτική εντολή, όπως το βλέμμα, χειρονομίες, ακόμα και συναισθηματικές εκφράσεις από τους ανθρώπους».
Οι ερευνητές εστίασαν σε ερωτήσεις που αφορούσαν τους μηχανισμούς του εγκεφάλου που οι σκύλοι χρησιμοποιούν για να κάνουν διαφοροποίηση μεταξύ λέξεων ή και στο τι συνιστά μια λέξη για το σκύλο.
Για την παρούσα μελέτη, 12 σκύλοι από διάφορες ράτσες εκπαιδεύτηκαν για μήνες από τους ανθρώπους που τους φροντίζουν ώστε να ανακτήσουν δύο διαφορετικά αντικείμενα, με βάση τα ονόματα των αντικειμένων. Κάθε ζευγάρι αντικειμένων αποτελείτο από ένα με μαλακή ύφη, όπως λούτρινο ζωάκι, και άλλο ένα με σκληρή υφή, όπως γόμα, για να διευκολυνθεί η διαφοροποίηση. Η εκπαίδευση συνίστατο στο να μάθουν οι σκύλοι να πιάσουν ένα από τα αντικείμενα και στη συνέχεια τα αντάμειβαν με τροφή ή επαίνους. Η εκπαίδευση θεωρείτο ολοκληρωμένη, όταν ο σκύλος έδειχνε ότι μπορούσε να διακρίνει μεταξύ των δύο αντικειμένων, πιάνοντας με συνέπεια το αντικείμενο που του ζητούσε ο άνθρωπος όταν του παρουσιάζονταν και τα δύο αντικείμενα.
Τα αποτελέσματα έδειξαν μεγαλύτερη ενεργοποίηση σε ακουστικές περιοχές του εγκεφάλου αναφορικά με τις ψευδολέξεις που είναι σχετικές με τις λέξεις που έχουν διδαχθεί με την εκπαίδευση.
Οι ερευνητές υποθέτουν ότι οι σκύλοι δείχνουν μεγαλύτερη νευρική δραστηριοποίηση σε μια νέα λέξη, επειδή αισθάνονται ότι τα αφεντικά τους τούς ζητούν να καταλάβουν τι τους λένε και αυτό προσπαθούν να κάνουν. «Οι σκύλοι τελικά θέλουν να ευχαριστήσουν το αφεντικό τους και ίσως επίσης να λάβουν φαγητό ή επιβράβευση», λέει ο Berns.
«Οι σκύλοι μπορεί να έχουν περισσότερες ικανότητες στο να μάθουν και να κατανοήσουν ανθρώπινες λέξεις», λέει ο Berns, «αλλά φαίνεται να έχουν μια νευρική αναπαράσταση του νοήματος των λέξεων που έχουν διδαχθεί, ακριβώς κάτω από το επίπεδο της παβλόφιας ανταπόκρισης».
Το συμπέρασμα αυτό δεν σημαίνει ότι οι εκφερόμενες λέξεις είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για έναν άνθρωπο να επικοινωνήσει με το σκύλο του. Στην πραγματικότητα, άλλη έρευνα, που πρόσφατα δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports, με επικεφαλής τους Prichard και Berns, έδειξε ότι το νευρικό σύστημα της επιβράβευσης των σκύλων είναι περισσότερο συντονισμένο με οπτικά και οσφρητικά στοιχεία παρά με λεκτικά.
«Όταν κάποιος θέλει να μάθει στον σκύλο του ένα κόλπο, συχνά χρησιμοποιεί λεκτική εντολή, επειδή αυτό προτιμούμε εμείς οι άνθρωποι», λέει ο Prichard. «Ωστόσο, από την οπτική του σκύλου, μια οπτική εντολή είναι περισσότερο αποτελεσματική, καθώς βοηθάει τον σκύλο να μάθει το κόλπο ταχύτερα».
Πηγή: Science Daily