Οικονομία

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει οικονομικές επιδράσεις, τουλάχιστον στην Ευρώπη και τον δυτικό κόσμο, που αφορούν πρωτίστως τον ρυθμό μεγέθυνσης, την παγκοσμιοποίηση, τον πληθωρισμό και την ενέργεια. Οι οικονομίες αναμένεται να εισέλθουν σε μια κυκλικού τύπου ύφεση που για τις χώρες που θα πλήξει περισσότερο (κυρίως τις κεντροευρωπαϊκές, ευρωπαϊκές χώρες), θα κινηθεί μεταξύ -2% και 0% (ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ) και θα διαρκέσει, με παρούσες εκτιμήσεις, τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2023.

ΣΕ ΔΥΣΚΟΛΟΤΕΡΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΧΡΟΝΙΑ

Οι αναγνώστες που μας παρακολουθούν στη στήλη αυτή και στον Οικονομικό Ταχυδρόμο όπου δημοσιεύουμε κάθε εβδομάδα αναθεωρημένες προβλέψεις για την ελληνική οικονομία θα πρόσεξαν ότι αναθεωρήσαμε αυξητικά τις εκτιμήσεις μας για τον ρυθμό μεγέθυνσης του 2022 σε 6,1%, που είναι μία εξαιρετική παγκόσμια επίδοση, ενώ συγχρόνως υποβαθμίσαμε τις εκτιμήσεις μας για το 2023 κοντά στο μηδέν (!). Ουσιαστικά δηλαδή αναμένουμε η ενεργειακή κρίση να αρχίσει να γίνεται αισθητή και σε όλη την οικονομία συμπιέζοντας την ανάπτυξη.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Το σημαντικό ερώτημα των ημερών μας αφορά το κατά πόσο κινδυνεύει η Δημοκρατία στην Ευρώπη. Το ζήτημα για το μέλλον της ιστορίας (ρόλος της μεσαίας τάξης και δημοκρατία) το είχε θέσει ο Fucuyama και εμείς να προσθέσουμε ότι η δημοκρατία στο οικονομικό και πολιτιστικό επίπεδο που βρισκόμαστε συνδέεται άμεσα με την οικονομική και ανθρώπινη ανάπτυξη. Εξάλλου η μεσαία τάξη αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του εκλογικού συστήματος που ψηφίζει και οι λόγοιδιασύνδεσης δημοκρατίας και μεσαίας τάξης είναι καλά θεμελιωμένοι. Tο βασικό ερώτημα γεννήθηκε από την άνοδο των ακροδεξιών δυνάμεων στην Ευρώπη.

Η ΡΩΣΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Τα νέα γεγονότα είναι οι σχετικές ουκρανικές πολεμικές επιτυχίες, η μερική επιστράτευση και οι αντιδράσεις, όπως επίσης και οι ρωσικές πυρηνικές απειλές και η σχετική απομόνωση της Ρωσίας στον κόσμο (Ινδία, Κίνα, συνέλευση ΟΗΕ). Άρα ο Πούτιν είτε είναι πιθανόν να ενεργοποιηθεί περαιτέρω πολεμικά στην Ουκρανία είτε να υποχωρήσει είτε τελικώς να κάνει κάτι μεταξύ των δύο αυτών καταστάσεων έχοντας πλέον να αντιμετωπίσει ένα εξωτερικό πρόβλημα και ένα εσωτερικό πρόβλημα δυσφορίας από τον ρωσικό πληθυσμό.

O ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΓΕΘΥΝΣΗΣ ΤΟΥ ΑΕΠ ΑΝΑΜΕΝΕΤΑΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ ΤΟΥ 4,8% ΓΙΑ ΤΟ 2022

H Consensus Economics το Σεπτέμβριο του 2022 αναθεώρησε τις εκτιμήσεις της για το ρυθμό μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα έτη. Έτσι για το 2022 ο ρυθμός μεγέθυνσης του ΑΕΠ αναμένεται να είναι της τάξης του 4,8% για το 2022 (έναντι 4,2% που αναμενόταν πριν ένα μήνα) και 2,0% για το 2023 (έναντι 2,8% που αναμενόταν πριν ένα μήνα).

ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΣ

Ο πληθωρισμός σε παγκόσμιο επίπεδο αναμένεται να φθάσει στα ανώτατα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών ενώ αναμένεται ν’ αρχίσει να κάμπτεται στη συνέχεια. Ενώ τώρα ο παγκόσμιος πληθωρισμός κυμαίνεται γύρω στο 8,5% προς το τέλος του 2023 τον αναμένουμε γύρω στο 3,8%. Άρχισε να αυξάνεται από το 2022, υπό την πίεση του ανοίγματος των οικονομιών από τον Covid-19 αλλά η έκρηξη του ουκρανικού πολέμου επέτεινε και επιμήκυνε τις πληθωριστικές πιέσεις.

ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ Η ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Η αφετηρία της αποτίμησης της πορείας της ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί παρά να είναι τα πραγματικά αποτελέσματα του α΄ εξαμήνου του 2022, που ανέβασε τον ρυθμό μεγέθυνσης στο 7,7% μειώνοντας σημαντικά το ποσοστό της ανεργίας, ενώ ταυτοχρόνως αυξήθηκε ο ρυθμός απασχολησιμότητας. Αυτό δεν σημαίνει ότι η ανάπτυξη θα παραμείνει στο ύψος αυτό το 2022, παρ’ όλη την καλή επίδοση του τουρισμού, των επενδύσεων και των εξαγωγών, αφού τελικά εκτιμούμε ότι θα κυμανθεί για όλο το έτος γύρω στο 5,28%.

ΕΛΛΑΔΑ: ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΑΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΑΛΛΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ

Ο Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών για τον τομέα μεταποίησης στην Ελλάδα (Purchasing Managers’ Index – PMI) έκλεισε στις 48,8 μονάδες τoν Αύγουστο, τιμή χαμηλότερη από τις 49,1 μονάδες του Ιουνίου, υποδεικνύοντας νέα επιδείνωση της υγείας του ελληνικού μεταποιητικού τομέα. Όπως έχουμε σημειώσει και στο παρελθόν, τιμές κάτω του 50 είναι προάγγελος κακών προοπτικών για τους επόμενους 6 περίπου μήνες. Πρόκειται για την ταχύτερη επιδείνωση της υγείας του ελληνικού μεταποιητικού τομέα από τον Δεκέμβριο του 2020.

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΕΜΟΣ

Τον Ιούλιο του 2021 ο Πούτιν είχε δημοσιεύσει τις σκέψεις του με τίτλο «Για την ιστορική ένωση των Ρώσων με τους Ουκρανούς», όπου διατύπωνε την άποψη ότι οι Λευκορώσοι, οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί είναι ένας ενιαίος λαός προερχόμενοι από τους Ρως. Υποστήριζε ότι είναι δεμένοι σε μια ενιαία γεωγραφική περιοχή με κοινή γλώσσα και ορθόδοξη θρησκεία.

Η διάσπαση της Ρωσίας ξεκίνησε από τον Λένιν που δέχτηκε την αποκοπή αυτών των περιοχών για να διασώσει την επανάσταση και συνεχίστηκε με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, ως επιταχυντές της Ιστορίας, μέχρι που ήρθε o Πούτιν να ξανακάνει τη Ρωσία μεγάλη.

Η ΛΕΣΧΗ ΤΩΝ ΗΛΙΘΙΩΝ

Χωρίς να έχει υπάρξει επίσημη κήρυξη πολέμου, χωρίς δηλαδή να έχει εξασφαλισθεί η αναγκαία πολιτική νομιμοποίηση από τα κοινοβούλια των χωρών τους, οι ηγεσίες των χωρών της Δύσης και ιδιαιτέρως αυτές της Ε.Ε., έχουν εμπλακεί σε ένα υβριδικό πόλεμο εναντίον της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Έναν πόλεμο που περιλαμβάνει δύο σκέλη. Το ένα σκέλος αποτελείται από τις πολεμικές επιχειρήσεις μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ουκρανίας. Με την τελευταία, ενθαρρυνόμενη και εφοδιαζόμενη από την «Δύση», να έχει εμπλακεί σε ένα πόλεμο φθοράς, που οδηγείστην διάλυση και στην καταστροφή της.