Οι πρόσφατες μελέτες, που επιχειρούν μια θεωρητική, φιλοσοφική, αλλά και διεπιστημονική ερμηνεία και ανάλυση του αγωνιστικού πνεύματος αρχαιοελληνικών πολιτισμικών μορφών της ανθρώπινης έκφρασης, αναδεικνύουν τον ηθικοπολιτικό συμβολισμό τους, την κοινωνική αλλά και ατομική ψυχοσωματική εξισορροπητική δράση τους και την αισθητικοθεραπευτική αξία τους.
Περισσότερα
Η όποια δημιουργία, όχι μόνο στη λογοτεχνία, αλλά σε κάθε περιοχή της τέχνης, παύει να ’ναι αυθεντική, παύει δηλαδή ν’ αντιπροσωπεύει τη δημιουργούσα συνείδηση και έτσι ν’ αποτελεί έκφραση των πιο προσωπικών της στοιχείων, όταν δεν έχει προηγηθεί στη διαδικασία της παραγωγής η φάση εκείνη, κατά την οποία ο δημιουργός αφουγκράζεται τη δική του φωνή και την αντιλαμβάνεται ως μια ηχώ, αυτών των πιο προσωπικών στοιχείων του εαυτού του, που θέλει να μεταγγίσει στα έργα του.
Περισσότερα
Τι σημαίνει το όνομα ΑΝΘΡΩΠΟΣ; Σημαίνει ότι βλέπει «όπωπε» και παρατηρεί με προσοχή «αναθρεί». Ποιός, όμως, και με ποιόν τρόπο έδωσε τα ονόματα σε κάθε τι γύρω μας; Η διαφορετική ονομασία για το ίδιο πράγμα αλλάζει το καθεαυτό (ιδεατό) αντικείμενο; Σε αυτές ακριβώς τις ερωτήσεις απαντά ο Σωκράτης στον παρακάτω συναρπαστικό διάλογο με τον Ερμογένη.
Περισσότερα
Έλεγα σε προηγούμενο κείμενο ότι η συγκριτική ανάλυση γλωσσών μέσω μετάφρασης δίνει την ευκαιρία να εντοπίσει κανείς χαρακτηριστικά γλωσσών, τις οποίες μπορεί να μη γνωρίζει και οι οποίες έχουν κάποιες ενδιαφέρουσες ομοιότητες με την ελληνική. Αυτά τα χαρακτηριστικά μοιάζουν να είναι μέρος της ταυτότητας της ελληνικής, φαίνεται να υπάρχουν και σε άλλες γλώσσες και δεν θα θέλαμε να τα αποδυναμώσει η παγκοσμιοποίηση.
Περισσότερα
Οι ελληνικές ευχετήριες κάρτες, που αποστέλλονται με την ευκαιρία της μεγαλύτερης και «λαμπρότερης» γιορτής της Χριστιανικής Ορθοδοξίας, του Πάσχα, είναι νεώτερη επινόηση της βιομηχανικής παραγωγής. Η καταγωγή τους μπορεί, ωστόσο, να συσχετισθεί με την πρώτη εμφάνιση της χριστουγεννιάτικης κάρτας (1846: Μεγάλη Βρετανία), αλλά η σχεδίαση και κυκλοφορία τους είναι ασφαλώς μεταγενέστερη (τέλη 19ου αι. - αρχές 20ου).
Περισσότερα
Οι πρώτοι άνθρωποι του δυτικού κόσμου, που έστρεψαν το βλέμμα τους προς τον ουρανό και τον κόσμο γενικότερα για να τον θαυμάσουν, ήταν οι Προσωκρατικοί. Ο θαυμασμός τούτος τους οδήγησε ν’ αναζητήσουν τις αιτίες του σύμπαντος και της φύσεως. Σ’ αυτό ακριβώς, όμως, το σημείο του προβληματισμού των Προσωκρατικών είναι που επέρχεται κι η αμφισβήτηση της δύναμης του ανθρώπινου νου και Λόγου. Όσο πλησιάζουμε προς τα μέσα του 5ου αιώνα, αυξάνονται τα ερωτήματα αυτά και κατ’ επέκταση εγκαινιάζονται τα νέα πεδία του φιλοσοφικού στοχασμού: η Ηθική κι η πολιτική.
Περισσότερα
Ο Ερρίκος Μπελιές ήταν φοιτητής του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας (ΤΑΓΦ-ΕΚΠΑ). Τα έργα του «έργα και ημέρες» είναι γνωστά και δεν νομίζω ότι μπορώ να μιλήσω για αυτά καλύτερα από πηγές που έγραψαν για το έργο του. Θέλω να πω για τη δική μου εμπειρία και τη συνεισφορά του στο εκπαιδευτικό έργο του ΤΑΓΦ για τη μετάφραση. Ήταν από τους ανθρώπους που μπορούν να σε κρατούν σε τροχιά γύρω τους, γιατί έχουν ιδέες, έμπνευση, λίγο διαφορετική γωνία στην αντίληψη των γεγονότων, μια άλλου είδους κατανόηση.
Περισσότερα
Τις ώρες που η χώρα μας βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα, αξίζει να θυμηθούμε και να θυμίσουμε τα λόγια ενός Γάλλου φιλέλληνα, που δίνουν κουράγιο και πίστη σε κάθε Έλληνα για την πατρίδα του. Για την Ελλάδα, που δεν της αξίζει τέτοια τύχη, για την Ελλάδα που δεν μπορεί να διαγράψει κανένας ξένος αξιωματούχος, καμία ξένη δύναμη.
Περισσότερα
Αν δεν κάνω λάθος ο πρώτος που χαρακτήρισε το γένος των ανθρώπων ως άθλιο ήταν ο Όμηρος. Ακολούθησαν κι άλλοι, προβάλλοντας κάθε φορά τη δική τους εξήγηση για έναν τέτοιο χαρακτηρισμό. Ο άνθρωπος είναι προορισμένος οντολογικά να στέκεται εφ' όρου ζωής πάνω σ’ ένα λεπτό σημείο ισορροπίας, μεταξύ κτήνους και θεού, που εύκολα κι ανά πάσα στιγμή μπορεί να τη διαταράξει κι έτσι να ξεπέσει είτε στην κατάσταση του ζώου είτε στην κατάσταση της μέθης και της έπαρσης που δημιουργεί η εντύπωση ότι έφτασε τον θεό!
Περισσότερα
Σε ένα περιβάλλον όπου η τεχνολογία επιταχύνει τα αποτελέσματα της παγκοσμιοποίησης, οι τοπικές γλώσσες μοιάζει να αλλάζουν χαρακτήρα, αρχικά ανεπαίσθητα αλλά μάλλον σταθερά. Η γλωσσολογία και η συγκριτική ανάλυση γλωσσών έχουν το λόγο εδώ, αλλά και η μεταφραστική πρακτική είναι πεδίο όπου δοκιμάζεται το γλωσσικό αισθητήριο, διευκολύνοντας την επίγνωση της ταυτότητας μιας γλώσσας υποδοχής και της εξέλιξής της, ειδικά σε σημεία όπου το γλωσσικό αίσθημα υποδεικνύει κάποιες επιλογές ως πιο επιτυχείς από άλλες.
Περισσότερα
