Άρθρα Παναγιώτη Ε. Πετράκη - Real

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Θα υποθέσουμε ότι η επόμενη μέρα τοποθετείται γύρω στις 15 Μαΐου. Βεβαίως δεν θα ανοίξει πλήρως η οικονομία και δεν θα ανοίξουν όλες οι οικονομίες με συγχρονισμένο τρόπο.

            Θα συμφωνήσουμε όμως ότι θα αρχίσει η ανοικοδόμηση και ότι οι μετέπειτα ενοχλητικές επανεμφανίσεις του ιού δεν θα οδηγήσουν σε πισωγυρίσματα.

            Η επόμενη μέρα θα μας βρει τρέχοντας με μία ύφεση με κύκλους εργασιών που εξανεμίστηκαν, προϊόν που δεν παράχθηκε ποτέ, έσοδα για το κράτος και τις εταιρίες που χάθηκαν για πάντα.

ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΟ 2020

Το βάθος της ύφεσης στην ελληνική οικονομία δύσκολα μπορεί να εκτιμηθεί και κάθε φορά που το κάνουμε οι κίνδυνοι βρίσκονται προς την αρνητική πλευρά. Αυτό δεν ισχύει μόνο για την Ελλάδα αλλά για όλο τον δυτικό κόσμο. Από την παραγωγή λείπουν χέρια, από τη ζήτηση κυριαρχούν προσωπικές και οικονομικές αρνητικές προσδοκίες και δημιουργείται χρηματοπιστωτική ανισορροπία. Γνωρίζουμε πόσο μας στοιχίζει κάθε μήνας που είναι κλειστή οικονομία (περίπου το 35% του μηνιαίου ΑΕΠ), αλλά δεν γνωρίζουμε πόσο θα διαρκέσει.

ΤΕΣΤ ΑΝΤΟΧΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Μπαίνοντας στη νέα δεκαετία βλέπαμε ένα θετικό μέλλον στην οικονομία μας και ελπίζαμε να έχουμε αφήσει πίσω μας τα χειρότερα των μνημονίων.

Όμως, εάν ρωτήσουμε σήμερα εννέα στους δέκα Έλληνες, θα μας απαντήσουν ότι όλα αυτά κατέρρευσαν μπροστά στην επέλαση του COVID-19. Ο ένας θα μας είχε καλέσει να σκεφτούμε πιο ψύχραιμα και θα μας έκανε πολλές ερωτήσεις για να μπορέσει να αξιολογήσει την κατάσταση. Και αυτός, όμως, δύσκολα θα μπορέσει να συγκεντρώσει τις απαραίτητες πληροφορίες.

ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΧΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΜΟΝΗ

Είναι εμφανές ότι η ελληνική οικονομία βγαίνει από τη μεγάλη κρίση 2008-2018 με ένα παραγωγικό πλαίσιο το οποίο πλέον εμφανίζει ανθεκτικότητα στις συγκυριακές μεταβολές του οικονομικού κύκλου, αφού οι εξαγωγές και ο τουριστικός τομέας εμφανίζουν αξιόλογες επιδόσεις, με έναν όμως προβληματικό (ακόμα) τραπεζικό τομέα και μια υψηλή ανεργία των νέων.

ΕΙΣΑΓΟΜΕΝΕΣ ΑΝΑΤΑΡΑΞΕΙΣ

Ο κύκλος της λιτότητας, της απομόχλευσης και του αποπληθωρισμού, διεθνώς, διέρχεται τα τελευταία στάδια της εξέλιξής του, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μετά έρχεται απαραιτήτως η ανάπτυξη. Στην πραγματικότητα σήμερα έχει οδηγήσει σε μια κατάσταση ανταγωνιστικών υποτιμήσεων και επανάκαμψης του προστατευτισμού και των δασμών, μέσα σε ένα γενικότερο κλίμα επιβράδυνσης του διεθνούς εμπορίου. Η απομόχλευση των επιχειρήσεων και των τραπεζικών ιδρυμάτων και το κλείσιμο των επιχειρήσεων, μέσω της αδυναμίας της πληρωμής των χρεών, δείχνουν το κακό πρόσωπο της αναδιάρθρωσης που βρίσκεται σε εξέλιξη.

ΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ

            Ευτυχώς η προεκλογική περίοδος για τις εθνικές εκλογές δεν φέρνει μαζί της περαιτέρω ένταση της παροχολογίας, όπως έφερε η προεκλογική περίοδος για τις ευρωεκλογές! Αποτέλεσε μοναδικό πανευρωπαϊκό παράδοξο γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκε σε τέτοιο βαθμό και τόσο αναποτελεσματικά (!) το «υπερόπλο» των παροχών, αφού ο λαός ψήφισε θυμωμένος. Όμως, είχαμε δύο απώλειες: η οικονομία εξασθένησε και η εμπιστοσύνη στον πολιτικό κόσμο μειώθηκε.

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΕΠΟΜΕΝΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Η προεκλογική περίοδος των ευρωπαϊκών εκλογών μάς επεφύλασσε μια δυσάρεστη έκπληξη. Εκτός του ότι δεν συζητήσαμε τα επίκαιρα ευρωπαϊκά ζητήματα, μας έφερε μνήμες παλαιότερων πολιτικών αναμετρήσεων, όταν συνδεόταν κατά τρόπο άμεσο η προσδοκώμενη πολιτική συμπεριφορά με προσδοκώμενα οικονομικά ανταλλάγματα.

Βέβαια σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις, σε όλον τον κόσμο, συναντώνται παρόμοια φαινόμενα, από τον Τραμπ μέχρι τον Μακρόν, αλλά σε αυτήν την έκταση, τόσο άμεσα και τόσο συστηματικά, δεν το περιμέναμε.

«ΝΑΙ» ΣΤΙΣ ΠΑΡΟΧΕΣ ΑΛΛΑ ΜΕ ΣΧΕΔΙΟ

Οι παροχές παραπέμπουν κατ’ αρχήν στην πραγματική δυνατότητα της οικονομίας, που θεωρητικά κρίνεται από το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης. Πάνω από το 3,5% του ΑΕΠ, μπορούμε να το ξοδεύουμε όπως νομίζουμε, εφόσον δεν απειλείται η ισχύουσα άσκηση βιωσιμότητας του χρέους. Το πρωτογενές δημοσιονομικό αποτέλεσμα είναι μία εικόνα του δημοσιονομικού χώρου που έχει διαμορφωθεί κυρίως από τις μεγάλες μειώσεις στις δαπάνες εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους, λόγω των επανειλημμένων ρυθμίσεων, από τις ιδιωτικοποιήσεις και τις μειώσεις δημόσιων μισθών και συντάξεων.

ΟΡΟΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ Η ΜΕΙΩΣΗ ΤΩΝ ΦΟΡΩΝ

Η χώρα ανακάμπτει από μία πολύ μεγάλη οικονομική κρίση, κατά την οποία, λόγω της υπερχρέωσης του Δημοσίου και της εσωτερικής υποτίμησης, οδηγήθηκε σε γρήγορη αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων. Ενώ μειώνονταν οι αμοιβές και οι συντάξεις, ταυτοχρόνως αυξάνονταν οι φορολογικές υποχρεώσεις!

Η ΣΥΝΤΑΓΗ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Η ελληνική οικονομία, μετά την έξοδο από το τρίτο μνημόνιο, βρίσκεται σε μία μεταβατική περίοδο. Από εδώ και πέρα ή θα παραμείνει, ενδεχομένως επί χρόνια, σε τροχιά υποτονικής ανάπτυξης, έχοντας πάντοτε τον κίνδυνο να ξανακυλήσει σε μία καθοδική πορεία, ή θα κατορθώσει να εισέλθει σε ένα νέο, μακροχρόνιο δυναμικό αναπτυξιακό κύμα. Στόχος θα πρέπει να είναι η θεραπεία των πληγών της κρίσης, δηλαδή να αποκατασταθεί ένα ικανοποιητικό επίπεδο ευημερίας, όσο το δυνατόν συντομότερα.