ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ Ή ΣΤΑΣΙΜΟΤΗΤΑ;

Η καλή είδηση είναι ότι το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της χώρας μας, με βάση τα διαθέσιμα εποχικά διορθωμένα στοιχεία, κατά το 4^ο τρίμηνο 2016 και σε σύγκριση με το 4^ο τρίμηνο 2015 παρουσίασε αύξηση κατά 0,3%. Βεβαίως οι εκτιμήσεις αυτές θα αναθεωρηθούν σύντομα με βάση καινούρια στοιχεία.

Αν αυτά τα μεγέθη επιβεβαιωθούν, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το 2016 θα είναι ένα έτος με θετικό πρόσημο, της τάξεως του 0,3% περίπου.

Η αύξηση αυτή εκτιμάται ότι θα οφείλεται κυρίως στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων, σε σχέση με το 2015. Τα δύο αυτά μεγέθη το 2015 ήταν μειωμένα σε σχέση με το 2014. Αντιθέτως, οι κρατικές δαπάνες μειώνονται όπως και το εμπορικό ισοζύγιο σε σχέση με το 2015. Σημειωτέον ότι το 2015 οι κρατικές δαπάνες ήταν σχεδόν ίδιες με του 2014 και το εξωτερικό ισοζύγιο ήταν βελτιωμένο. Πρακτικά αυτά σημαίνουν ότι η βελτίωση του 2016 στηρίζεται στην ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις, ενώ η δημόσια κατανάλωση και ο εξωτερικός τομέας δεν συνέβαλαν θετικά. Υπάρχει πάντως το ενδεχόμενο η ιδιωτική κατανάλωση να είναι «μαγική εικόνα» και να μην παραπέμπει σε πραγματική βελτίωση της αγοράς, αλλά να είναι το αποτέλεσμα της «λεύκανσης» των συναλλαγών, λόγω της επέκτασης της χρήσης ηλεκτρονικού χρήματος.

Ουσιαστικά, από τα μέσα του 2013 άρχισαν να εμφανίζονται θετικά τρίμηνα στη μεταβολή του ΑΕΠ, παραπέμποντας στο τέλος της βαριάς ύφεσης της ελληνικής οικονομίας, που άρχισε το 2007! Από το 2013 μέχρι σήμερα βρισκόμαστε σε μία τριετή σταθεροποίηση. Είναι η σταθεροποίηση που προηγείται της ανάκαμψης ή είναι μία σταθεροποίηση που θα μετατραπεί σε μακρά στασιμότητα;

Οι εκτιμήσεις μας, μας μιλάνε για το πρώτο, δεδομένου ότι αναμένεται ότι το 2017 και το 2018 να είναι έτη με ισχυρότερο θετικό πρόσημο. Βεβαίως η λογική μας, μας επιβάλλει να μην παρακολουθούμε κατά γράμμα τις εξαιρετικά θετικές προβλέψεις της Commission και του IMF. Αν πάντως εκτιμούν ότι οι επενδύσεις (βλέπε δημόσιες επενδύσεις) θα τραβήξουν προς τα πάνω τον ΑΕΠ τα δύο επόμενα χρόνια, ελπίζουμε να γίνει έτσι. Αυτά ισχύουν εφόσον βεβαίως πάνε όλα κατ’ ευχήν! (κλείσιμο β΄ αξιολόγησης κ.λ.π.).

Όμως, ως οικονομολόγος και ως πολίτης, ας μου επιτραπεί να εκφράσω ένα παράπονο: Δεν γνωρίζαμε ότι οι δημόσιες επενδύσεις (στην προκειμένη περίπτωση από την EC) βοηθούν στη μείωσης της ύφεσης; Αν το κάνουμε τώρα, γιατί δεν το κάναμε νωρίτερα (ίσως από το 2012) για να ήταν ηπιότερη η αναδιάρθρωση του οικονομικού ιστού και ο κοινωνικός πόνος; Η απάντηση βέβαια είναι αυτό που ξέρουμε: η Ευρώπη κάνει το σωστό, αφού κάνει όλα τα λάθη προηγουμένως.

^{1η δημοσίευση: «Ειδήσεις» (εφημερίδα) (15/02/2017).}