ΤΙ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟ EUROGROUP

Το Eurogroup της Πέμπτης έχει τρία (και εν τέλει τέσσερα) βασικά θέματα. Το πρώτο είναι το κλείσιμο της 4^ης αξιολόγησης. Το δεύτερο είναι το μεταμνημονιακό πλαίσιο παρακολούθησης της Ελληνικής οικονομίας. Το τρίτο είναι το ζήτημα της ρύθμισης του Ελληνικού χρέους. Τέλος το τέταρτο αφορά την συμμετοχή του IMF στην Ελληνική υπόθεση. Εδώ βεβαίως το Eurogroup δεν παίρνει κάποια απόφαση αλλά από τον τρόπο που θα χειριστεί τα υπόλοιπα τρία θέματα θα προκύψει και ο χειρισμός του τέταρτου ζητήματος.

            Είναι σπουδαία θέματα για τα οποία, εδώ και αρκετό καιρό, ήδη έχουμε μία εικόνα για το περιεχόμενο των αποφάσεών τους όταν τελικά θα συγκεκριμενοποιηθούν. Διότι βεβαίως δεν είναι απαραίτητο ότι θα πάρουν την οριστική τους μορφή στο αυριανό Eurogroup. Έτσι και αλλιώς το πρώτο θέμα είναι πολύ πιο ώριμο ενώ τα υπόλοιπα έχουν πολύ πιο σύνθετες παραμέτρους.

            Τι περιμένουμε λοιπόν από τις αποφάσεις:

1. Να κλείσει η 4^η αξιολόγηση και ορισμένα σημαντικά ζητήματα που αφορούν τον ευρύτερο δημόσιο χώρο (Ελληνικό, ενέργεια) να μεταφερθούν στην μεταμνημονιακή περίοδο επιτήρησης. Έτσι και αλλιώς είναι μία εξέλιξη που δεν αλλάζει τον χαρακτήρα του κλεισίματος του Γ΄ Μνημονίου.
2. Το μεταμνημονιακό πλαίσιο συγκεκριμενοποιείται στα πλαίσια της απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 270/2013 όπου συμφωνείται ένα υβριδικό πλαίσιο με τρεις ετήσιες επιτηρήσεις και στόχο την τήρηση του μεσοπρόθεσμου πλαισίου μακροοικονομικής διαχείρισης και των δράσεων που σχετίζονται με αυτό. Στο ερωτηματικό της εξόδου στις αγορές φαίνεται να διαμορφώνεται μία πολιτική συγκρότησης ενός πρώτου μαξιλαριού ασφαλείας γύρω στα 15-20 δις ευρώ που διαμορφώνεται από κεφάλαια των δημοσιονομικών πλεονασμάτων, της παλαιότερης εξόδου στις αγορές και της τελευταίας δόσης του ESM στο Γ΄ Πρόγραμμα. Ένα δεύτερο μαξιλάρι «εφεδρικού» χαρακτήρα μπορεί να δημιουργηθεί στον ESM από τα αδιάθετα κεφάλαια (27,5 δις του Γ΄ Μνημονίου) και ότι απομείνει ίσως από την μερική μάλλον εξόφληση του IMF.
3. Στο θέμα του IMF φαίνεται ότι αυτό θα παραμείνει αποδυναμωμένο ως τεχνικός σύμβουλος έχοντας πιθανόν αποπληρωθεί κατά ένα μέρος.
4. Αφήσαμε τελευταίο το θέμα της ρύθμισης του χρέους γιατί είναι περισσότερο πολιτικά ευαίσθητο. Η ρύθμιση που προωθείται (reprofiling vs haircut) θα έχει γνωστά χαρακτηριστικά: επιμήκυνση και ενδεχομένως αντικατάσταση ακριβών δανείων (IMF και άλλων) και σταδιακή επιστροφή των κερδών των ελληνικών ομολόγων. Το IMF δεν είναι ευχαριστημένο αλλά όταν έλθει η ώρα να δημοσιοποιήσει την έκθεσή του για την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους δε θα δημιουργήσει εικόνα μη βιωσιμότητας.

Στην οικονομική βιβλιογραφία γνωρίζουμε πολύ καλά από τις εμπειρίες άλλων χωρών ότι μία παρόμοια ρύθμιση βελτιώνει την εικόνα του δημόσιου χρέους άλλα δε δημιουργεί μία ριζική διαφορετική εικόνα για τους μελλοντικούς επενδυτές του. Γι’ αυτό και οι αναβαθμίσεις που θα γίνουν στο αξιόχρεο θα είναι σταδιακές και θα έλθει σε επενδυτική βαθμίδα στον επόμενο ένα με ενάμισι χρόνο. Προβλέπεται ότι το κόστος χρέους μετά από μία πρόσκαιρη βελτίωση θα παραμείνει με αυξητικές τάσεις περίπου στα σημερινά επίπεδα.

Εάν συγκρίνουμε την έξοδο από το Γ΄ Πρόγραμμα με την έξοδο από το Β΄ Πρόγραμμα θα πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι με ό,τι θα συμβεί από εδώ και πέρα έστω και εάν αυτό είναι μακριά από τις ελπίδες κάποιων πολιτικών δυνάμεων.

Όμως η τωρινή έξοδος γίνεται σε ένα απαιτητικότερο και για την ακρίβεια δυσμενέστερο διεθνές οικονομικό και ιδιαιτέρως ευρωπαϊκό περιβάλλον. Η ίδια έξοδος πριν τρία χρόνια θα μας οδηγούσε σε μία πορεία παρόμοια με της Πορτογαλίας παρόλο που η Ελληνική περίπτωση είχε μεγαλύτερα προβλήματα να αντιμετωπίσει.

Σήμερα όμως η θετική συμβολή των αποφάσεων αυτών του Eurogroup στην Ελληνική οικονομία θα είναι ασθενέστερη και κανένα αντιστάθμισμα από άλλους χώρους (π.χ. εξωτερική πολιτική) δεν πρόκειται να αλλάξει την πραγματικότητα αυτή.

Συνεπώς αναζητούνται απαιτητικότερες πολιτικές συμπεριφορές για την οικονομική πολιτική στους καιρούς που έρχονται.

Πρώτη δημοσίευση: Εφημερίδα Τα Νέα, 20-6-2018