Ανάλυση της αγοράς εργασίας μέχρι το 2027

Στο πλαίσιο του συνεδρίου που διοργάνωσε το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (ΚΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) του ΕΚΠΑ, ο Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικής Ανάπτυξης του ΕΚΠΑ και η Βασιλική Φωτιάδου (Τμ. Παραγωγής Νέων Προγραμμάτων Επιμόρφωσης E-Learning, ΕΚΠΑ) συμμετείχαν με μια ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα ανακοίνωση, με τίτλο "Ανάλυση της Αγοράς Εργασίας με Βάση τις Γνώσεις, τις Δεξιότητες, τις Ικανότητες και τις Επαγγελματικές Δραστηριότητες των Εργαζομένων στην Τρέχουσα και τη Μελλοντική Παραγωγική Διάρθρωση έως το 2027".

Σκοπός της ήταν η ανάλυση των γνωσιακών απαιτήσεων για το μετασχηματισμό της παραγωγικής δομής της ελληνικής οικονομίας στον απόηχο των οικονομικών κρίσεων και των σοκ αβεβαιότητας που βιώνει η ελληνική οικονομία από το 2010 και έπειτα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους συγγραφείς, η παραγωγική δομή της ελληνικής οικονομίας με βάση την απασχόληση στους κλάδους δραστηριότητας της οικονομίας, όπως αποτυπώθηκε με βάση τα τελευταία πρόσφατα στοιχεία του 2018, αντιστοιχείται στα επαγγέλματα που υπάρχουν στην ελληνική οικονομία.

Με βάση αυτή την ανάλυση των επαγγελμάτων, είναι δυνατό να εντοπιστούν οι γνωσιακές απαιτήσεις που είχε η ελληνική οικονομία το 2018 με βάση τη διάρθρωση της απασχόλησης. Στη συνέχεια, μια ανάλυση εισροών – εκροών για την ελληνική οικονομία σε συνδυασμό με τις εκτιμήσεις του Global Economic Model της Oxford Economics για τη μακροοικονομική εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας, οδηγούν σε προβολή της αντίστοιχης εικόνας της απασχόλησης των κλάδων και των επαγγελμάτων για το 2027 και στον προσδιορισμό ενός νέου χάρτη απαιτήσεων γνώσης για τη νέα παραγωγική δομή. Έτσι, μπορούν να εντοπιστούν οι διαφορές στις παραγωγικές δομές του 2018 και του 2027 και να προβλεφθούν τυχόν κενά που μπορεί να προκύψουν.

Στη συνέχεια οι παραπάνω εκτιμώμενες αλλαγές στη δομή εργασίας αντικατοπτρίζονται ως προς τις Επαγγελματικές Δραστηριότητες και το απαιτούμενο ανθρώπινο κεφάλαιο σε όρους Γνώσεων, Δεξιοτήτων και Ικανοτήτων. Οι αλλαγές στις επαγγελματικές δραστηριότητες στις οποίες αναμένεται να εμπλακεί το εργατικό δυναμικό της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια επηρεάζουν όλες τις απαιτήσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο.

Για παράδειγμα, οι δεξιότητες διαχείρισης μηχανημάτων αναμένεται να είναι λιγότερο σημαντικές στο μάλλον, αλλά οι απαιτήσεις για επικοινωνία, διοίκηση και διαχείριση ή εξυπηρέτηση πελατών και προσωπική εξυπηρέτηση αναμένεται να αυξηθούν. Τα αποτελέσματα αυτής της ανάλυσης έχουν ιδιαίτερη αξία για τον σχεδιασμό της επίσημης, της μη τυπικής και της άτυπης εκπαιδευτικής πολιτικής, ώστε να μπορεί η εκπαιδευτική πολιτική να διευκολύνει τη λειτουργία του παραγωγικού μοντέλου και να εξυπηρετήσει και ενδεχομένως να επηρεάσει την αναδιάρθρωση του παραγωγικού μοντέλου.

Μια εκπαιδευτική πολιτική που θα περιλαμβάνει τόσο τη δομή της βασικής εκπαίδευσης (δευτεροβάθμια-τριτοβάθμια εκπαίδευση), αλλά ταυτόχρονα να είναι και πολύ πιο ευέλικτη, μέσω προγραμμάτων δια βίου μάθησης, επανεκπαίδευσης και αναβάθμισης δεξιοτήτων. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μειωθούν οι τριβές της μετάβασης της δομής εργασίας με βάση την (επανα)κατάρτιση των ατόμων που βρίσκονται εντός της εργασίας και των ανέργων και μελλοντικών εργαζομένων, καθώς και με στόχο τη συνεχή ύπαρξη και παροχή του απαιτούμενου ανθρώπινου κεφαλαίου.