ΔΥΣΚΟΛΗ H ΕΠΟΜΕΝΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ
Σε έρευνες που έχουν γίνει (2019-2023, ΕΚΠΑ, Metron Analysis) έχει διαπιστωθεί ότι η ελληνική κοινωνία ζυγίζει ισορροπημένα το παρόν και το μέλλον, με μια ελαφρά προτίμηση στο παρόν. Σε κλίμακα 1 έως 10 και στην ερώτηση «οι άνθρωποι συνηθίζουν να κάνουν σχέδια για το μέλλον vs οι άνθρωποι συνηθίζουν να αποδέχονται τα πράγματα όπως έχουν», οι Έλληνες δίνουν μία μέση τιμή 5,7, που σημαίνει ότι οι Έλληνες ελαφρώς προτιμούν να αποδέχονται το παρόν, χωρίς πάντως να επιδεικνύουν μακροπρόθεσμο ενδιαφέρον.
Λογικό είναι με παρόμοιο τρόπο να σκέπτονται και οι πολιτικοί που τους εκπροσωπούν, οι οποίοι επιπροσθέτως έχουν τον πολιτικό κύκλο να τους καταπιέζει. Έτσι, το μέλλον πολλές φορές αφήνεται στους καταστροφολόγους για να αποσπούν την προσοχή των αναγνωστών και στους επιστήμονες (καινοτόμους, ενορατικούς) που συνήθως κρατώντας χαμηλή έκθεση δεν επηρεάζουν αρκετά το παρόν.
Προφανώς όμως η ανθρωπότητα πορεύθηκε μέσα στον χρόνο επειδή κάποιοι κοίταζαν την επόμενη μέρα: από τον αρχαίο άνθρωπο που έκλεινε την είσοδο της σπηλιάς για να μην αιφνιδιαστεί μέχρι το φωτεινό μυαλό που εξερευνά το σύμπαν αναζητώντας την άγνωστη ελπίδα.
Επιπροσθέτως, η απεικόνιση των εναλλακτικών σεναρίων που μπορούν να υπάρξουν για το μέλλον έχει απόλυτη χρησιμότητα για το παρόν. Έτσι μόνο μπορεί να γίνει άριστη διαχρονική κατανομή των διαθέσιμων πόρων και να κινητοποιηθεί η κοινωνία για την επίτευξη των στόχων που ξεκινούν από την επιβίωση και φθάνουν στη διαχρονική ευημερία.
Αναλόγως της πρόβλεψης υπάρχουν σοβαρές επιπτώσεις στην κοινωνική και πολιτική σκηνή. Εάν προβλέπεις ευημερία, μπορεί να έχεις μία πολιτική ατζέντα χαλάρωσης των δημοσιονομικών μέτρων, αρκεί να μην την ανατρέψεις βέβαια. Αντιθέτως, εάν η πρόβλεψη είναι αρνητική, πρέπει να αναδιατάξεις στο παρόν τις δυνάμεις σου παίρνοντας πολλές φορές γενναίες αποφάσεις.
Για αυτό και οι κοινωνικοί επιστήμονες έχουν καθήκον να περιγράψουν ποιο, κατά τη γνώμη τους, θα είναι το μέλλον που βλέπουν. Έτσι θα προετοιμαστεί κατάλληλα η κοινωνία. Το θέμα έχει θιγεί σε δημοσιεύματα και podcasts και έχει συγκεντρώσει αρκετό ενδιαφέρον.
Στην Ελλάδα σήμερα, στη ΝΑ πλευρά της Ευρώπης, διατρέχουμε μια ιστορική περίοδο που συνοπτικά περιγράφεται ως μία περίοδος ανόδου (1980-2008), μια πρωτοφανή οικονομική κρίση (2010) και μαζί με όλον τον κόσμο την COVID-19, τον πληθωρισμό και τους πολέμους. Στο υπόβαθρο της μακροχρόνιας εξέλιξης βρίσκεται η κλιματική κρίση, η ανάγκη της ενεργειακής μετάβασης, η γεωστρατηγική αστάθεια της περιοχής μας, η πληθυσμιακή συρρίκνωση μαζί με τους νέους επιδημιολογικούς κινδύνους, και βέβαια η ραγδαία μεταβολή της τεχνολογίας. Οι επιδράσεις τους στο μέλλον είναι ποικίλες.
Τον Ιανουάριο του 2023, ανταποκρινόμενοι στις ανάγκες και της πολιτείας, διαθέσαμε τη «Μακροπρόθεσμη στρατηγική ανάλυση (Foresight) για την ελληνική οικονομία και κοινωνία έως το 2035».
Εκεί λοιπόν διατυπώσαμε για πρώτη φορά την άποψη ότι η καλή περίοδος της συνεχούς ανόδου τού κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδος που ξεκίνησε αμέσως μετά την «πτώχευση» του 2010 θα έχει μία διάρκεια που θα διατηρείται και στα επόμενα δύο με τρία χρόνια και στη συνέχεια θα εισέλθουμε σε μία περίοδο «χαμηλής πτήσης» του ρυθμού μεγέθυνσης του κατά κεφαλήν ΑΕΠ που θα διαρκέσει αρκετά χρόνια. Αυτή η περίοδος βρίσκεται σε συμφωνία με μια από μακρού (μία πενταετία τώρα) προβλεπόμενη περίοδο «κοσμικής ύφεσης» που αφορά όλον τον δυτικό κόσμο (μαζί και την Ελλάδα). Και πάνω στην προοπτική αυτή επικάθισαν οι μετέπειτα κρίσεις.
Αυτή η δυσκολότερη περίοδος θα έχει την αντανάκλαση στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική.
Δεν θα είχαμε επιμείνει στην προβολή της οπτικής αυτής εάν δεν είχε βγει το IMF (Γκεοργκίεβα, Γκουρενσά, και όχι μόνο) να μιλήσει για τη φτωχότερη επερχόμενη περίοδο παγκόσμιας ανάπτυξης σε σύγκριση με προηγούμενες δεκαετίες. Όμως δεν ήταν μόνο αυτή η επισήμανση. Υπήρξε και μια δεύτερη, πολύ πρόσφατη (23/7/2024, IMF Blog). Ότι ο κόσμος αυτός που έρχεται θα είναι (αναπόφευκτα) περισσότερο άνισος και περισσότερο ασταθής ακριβώς λόγω του χαμηλού βαθμού μεγέθυνσης. Και εδώ αρχίζουν τα σοβαρά προβλήματα του μέλλοντος για τον κόσμο και κατ’ επέκταση στην Ελλάδα, όπου τα ευρήματα αυτά έχουν εφαρμογή. Μάλιστα η Ελλάδα, με τη βαριά υποχώρηση ευημερίας της μνημονιακής περιόδου, είναι πολύ περισσότερο ευαίσθητη (κοινωνικά και πολιτικά) σε μια παρόμοια προοπτική. Προς το παρόν δεν χρειάζεται να επεκταθούμε εδώ περισσότερο, αλλά ίσως στο άμεσο σχετικά μέλλον θα αναπολήσουμε τη μετά τις κρίσεις σταθερότητα που απολαμβάνουμε σήμερα.
Βέβαια, ακριβώς επειδή η συζήτηση αυτή δεν γίνεται μόνο την Ελλάδα, ο κόσμος (και ελπίζουμε και εδώ) θα κινητοποιηθεί για να βελτιωθεί αυτή η προοπτική και υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτό μπορεί να γίνει πραγματικότητα.
Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Η Καθημερινή, 18 Αυγούστου 2024
* Κάθε κείμενο που δημοσιεύεται στο InDeep Analysis εκφράζει και βαραίνει αποκλειστικά τον συντάκτη του. Οι αναλύσεις που δημοσιεύονται δεν συνιστούν συμβουλές για οποιουδήποτε είδους δραστηριότητα. Το InDeep Analysis δεν δεσμεύεται από τις πληροφορίες, τις απόψεις και τις αναλύσεις που δημοσιεύονται στην ψηφιακή πλατφόρμα του, και δεν φέρει απολύτως καμία ευθύνη για αυτές.
Online διαδραστική πλατφόρμα προβολής του πολιτισμού των Ελλήνων σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μπες στο www.act4Greece.gr Επίλεξε τη ∆ράση YOU GO CULTURE
Κάνε τη δωρεά σου με ένα κλικ στο
ΘΕΛΩ ΝΑ ΠΡΟΣΦΕΡΩή με απ’ ευθείας κατάθεση ή μέσω internet, phone και mobile banking.
Πρόγραμμα Crowdfunding
Εξειδικευμένη γνώση με το κύρος του Πανεπιστημίου Αθηνών
Βιβλία & Συμμετοχή σε Συλλογικές Εκδόσεις
 |
 |
 |
 |
- 1 από 7
- ›
Σχετικά άρθρα
- 1 από 116
- ›
Συνεντεύξεις
|
Συνεντεύξεις: 26.2.2018 - Ο Παναγιώτης Πετράκης σε α΄ πρόσωπο | diastixo.gr 01/03/2017 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ | Πρώτη Γραμμή (Β. Λυριτζής – Δ. Οικονόμου) 01/03/2017 - Συνέντευξη στο διαδικτυακό κανάλι του CNN Greece (Τάσος Οικονόμου) 13/11/2016 Τα πρόσωπα του Σαββατοκύριακου" Alpha 989 12/11/2016 Εκπομπή "Europe" ΕΡΤ1 20/10/2016 - Τοποθέτηση στην παρουσίαση βιβλίου "Η Εγκυκλοπέδεια του Μάγκα" του Νίκου Τσακνή 13/7/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 28/6/2016 - Συμμετοχή στην εκπομπή Χ2 στο κανάλι Action24 24/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ANT1 στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων 23/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΙ στην εκπομπή Τώρα 06/06/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό ΕΡΤ1 - STUDIO 3 26/05/2016 - Συνέντευξη στον Α. Λιάρο στο Αιχμή ραδιόφωνο 25/05/2016 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα στο ΣΚΑΙ ραδιόφωνο 24/05/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Focus, ΕΡΤ Τηλεόραση 24/05/2016 - Συνέντευξη στο Γερμανικό τηλεοπτικό δίκτυο ZDF 10/05/2016 - 'Συνέντευξη στην εκπομπή Studio 3 της ΕΡΤ1" 30/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "RealNews" 28/04/2016 - 'Αρθρο στην εφημερίδα "Ημερησία" 07/02/2016 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 984 25/01/2016 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό STAR (Μέρος Α, Μέρος Β, Μέρος Γ) 20/01/2016 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή Στούντιο 3 (14:00), ΕΡΤ1 18/12/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 16/12/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (08:45) 18/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 09/11/2015 - Συνέντευξη στο ραδιοφωνικό σταθμό Παραπολιτικά FM (18:30) 07/11/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 06/11/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ZDF 03/11/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 29/10/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (09:30) 26/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (13:30) 22/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 13/10/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 06/10/2015 - Συνέντευξη στη Ραδιοφωνική εκπομπή "Η Φωνή της Ελλάδας", ΕΡΤ 06/10/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1 01/10/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984 09/09/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων ARD 07/09/2015 - Συνέντευξη στην Κρατική τηλεόραση Νορβηγίας (15:00) 07/09/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή ΕΡΤ Ενημέρωση, ΕΡΤ1, (10:15-11:15) 26/08/2015 - Συνέντευξη στο Ράδιο Θεσσαλονίκη 94,5 (10:30) 25/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (16:15) 21/08/2015 - Συνέντευξη στο Ισπανικό Πρακτορείο Ειδήσεων 17/08/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (11:15) 29/07/2015 - Συμμετοχή στην εκπομπή "ΕΡΤ Ενημέρωση" ΕΡΤ1 28/07/2015 - Συνέντευξη στο ARD German Radio (Alfred Schmit) 27/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 26/07/2015 - Συνέντευξη στην εφημερίδα "Έθνος της Κυριακής" 17/07/2015 - Συνέντευξη στον Andreas Macho (Γερμανός δημοσιογράφος) 16/07/2015 - Συνέντευξη στην Guardian 16/07/2015 - Συνέντευξη στον Π. Τσίμα, Σκαϊ 100,3 (10:30) 15/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Γερμανικό Δίκτυο E-24 14/07/2015 - Συνέντευξη στο Sky News (12:00) 11/07/2015 - Συνέντευξη στhn εφημερίδα Siempre (Μεξικό) 10/07/2015 - Συνέντευξη στo Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού ANT1 10/07/2015 - Συνέντευξη στην RAI ITALIA TV, (16:00) 08/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM 99,5 (08:30) 07/07/2015 - Συνέντευξη στην Gieselmann, Ζeit Οnline 07/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Status Radio 94,2 (09:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στον Edvardas Spokas, Λιθουανική τηλεόραση LRT 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Julien Neny, Ιταλική τηλεόραση ITELE 06/07/2015 - Συνέντευξη στην Καναδική τηλεόραση, CTV Canada AM (14:00) 06/07/2015 - Συνέντευξη στη δημοσιογράφο Qilong WANG, China Newsweek 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Alpha TV (21:30) 05/07/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική πολιτική εκπομπή, Star Channel (20:00) 03/07/2015 - Συνέντευξη στην Chen Zhanjie, Xinhua News Agency (15:30) 03/07/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (07:45) 02/07/2015 - Συνέντευξη στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ (22:30) 02/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 02/07/2015 - Συνέντευξη στον κ. Αποστολίδη, Ραδιοφωνικός Σταθμός Status Radio (09:30) 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 01/07/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 30/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 30/062015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 29/06/2015 - Συνέντευξη στον Leandro Colon από Εφημερίδα της Βραζιλίας 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 29/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του MEGA Channel 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του τηλεοπτικού σταθμού Alpha TV 28/06/2015 - Συμμετοχή σε τηλεοπτική εκπομπή του τηλεοπτικού σταθμού Action 24 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Παραπολιτικά FM 28/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο BBC 28/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 25/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (17:45) 24/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Η Ώρα της Ευρώπης", ΕΡΤ1, (22:15) 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Τηλεοπτικό Δίκτυο Euronews 24/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 984, (09:00-10:00) 23/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Αντύπα, Παραπολιτικά FM 90,1, (21:30) 23/06/2015 - Συνέντευξη στη Γερμανική Κρατική Τηλεόραση ARD (με την κ. Σ. Ζακελίνα) 23/06/2015 - Άρθρο στην εφημερίδα "Folha de São Paulo" (Βραζιλία) 23/06/2015 - Συνέντευξη στην Εβδομαδιαία Γερμανική Εφημερίδα Die Zeit (με τον κ. Ζαχαράκη) 23/06/2015 - Συνέντευξη στον Τηλεοπτικό Σταθμό Deutsche Welle (15:30) 22/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (11:50) 22/06/2015 - Συνέντευξη στον Eric Moylan, National Irish Radio, (08:40) 21/06/2015 - Συνέντευξη στο Γ. Ψάλτη, Real FM 97,8, (08:30) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Europe", ΕΡΤ1, (12:00) 20/06/2015 - Συνέντευξη στην Ραδιοφωνική εκπομπή "Live Breakfast", BBC 5, (08:30) 18/06/2015 - Συνέντευξη στην Τηλεοπτική εκπομπή "Ο Κόσμος της ΕΡΤ", ΕΡΤ1, (20:00) 18/06/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Mega Channel 18/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων AFP (στον κ. Χαδούλη) 18/06/2015 - Συνέντευξη στoν Τηλεοπτικό Σταθμό BBC (στον Κώστα Καλλέργη) 17/06/2015 - Συνέντευξη στo Γερμανικό Τηλεοπτικό Σταθμό ARD 17/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (12:00) 16/06/2015 - Συνέντευξη στη Reporter Γιεσέν Κορίνα, Γερμανική Τηλεόραση ZDF (2ο Κρατικό Κανάλι) (16:00) 15/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 (14:50) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων (10:30) 05/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (09:45) 01/06/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (στον Θ. Σιάφακα) (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 28/05/2015 - Συμμετοχή στην τηλεοπτική εκπομπή "Fairplay" της ΝΕΡΙΤ 28/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 12:30) 27/05/2015 - Δήλωση στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του Star Channel 27/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 26/05/2015 - Συνέντευξη στην Ιωάννα Μπρατσιάκου για το ειδησεογραφικό site News247.gr 26/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Αθήνα 9,84 FM (10:30) 25/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Βήμα FM (08:50) 24/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Action 24 (10:00) 23/05/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΝΕΡΙΤ (Πρώτο Πρόγραμμα - 17:30) 20/02/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό ΣΚΑΪ 22/01/2015 - Συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό Βήμα FM 26/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Newtimes.RU 22/01/2015 - Συνέντευξη στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Alpha 989 22/01/2015 - Συνέντευξη στην Εφημερίδα Kurier 21/01/2015 - Συνέντευξη στην Ισπανική Τηλεόραση HispanTv 07/01/2015 - Συνέντευξη στην Repórter, revista Exame 05/01/2015 - Συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Action24 |
