Κι όμως, ο άνθρωπος συνεχίζει να εξελίσσεται

Σε μια μελέτη, όπου αναλύθηκε το γονιδίωμα 210.000 ανθρώπων στις ΗΠΑ και τη Βρετανία, και η οποία δημοσιεύτηκε πριν λίγο καιρό στο περιοδικό PLOS Biology, οι ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Columbia βρήκαν ότι τα γονιδιακά στοιχεία που συνδέονται με το Αλτσχάιμερ και το βαρύ κάπνισμα εμφανίζονται λιγότερο συχνά σε ανθρώπους με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.

Επίσης οι ερευνητές βρήκαν ότι σύνολα γονιδιακών μεταλλάξεων, στα οποία οφείλεται η προδιάθεση για αρρώστιες όπως καρδιακά νοσήματα, υψηλή χοληστερόλη, παχυσαρκία και άσθμα, εμφανίζονται λιγότερο συχνά σε ανθρώπους που ζουν περισσότερο και των οποίων τα γονίδια είναι περισσότερο πιθανό να περάσουν στις επόμενες γενιές.

«Είναι ένα μικρό σημάδι, αλλά βρίσκουμε γενετικές αποδείξεις ότι η φυσική επιλογή λαμβάνει χώρα σε σύγχρονους πληθυσμούς ανθρώπων», επεσήμανε ο Joseph Pickrell, εξελικτικός γενετιστής στο Columbia and New York Genome Center, και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.

Νέα ευνοϊκά στοιχεία εξελίσσονται, όταν εμφανίζονται γενετικές μεταλλάξεις, οι οποίες προσφέρουν ένα πλεονέκτημα επιβίωσης. Oι επιζήσαντες κάθε γενιάς κληροδοτούν αυτά τα ευεργετικά στοιχεία, τα οποία καθίστανται περισσότερο κοινά στον γενικό πληθυσμό. Αν και χρειάζονται εκατομμύρια χρόνια για να αναπτυχθούν πολύπλοκα στοιχεία, π.χ. για να μπορέσει ο άνθρωπος να περπατήσει με τα δύο πόδια, η ίδια η εξέλιξη συμβαίνει σε κάθε γενιά με τη μορφή προσαρμοστικών μεταλλάξεων που γίνονται πιο συχνές στον πληθυσμό.

Δύο αλλαγές σε μεταλλάξεις πληθυσμιακού επιπέδου ξεχωρίζουν. Στις γυναίκες άνω των 70, οι ερευνητές παρατήρησαν μια πτώση στη συχνότητα του γονιδίου ApoE4 που συνδέεται με το Αλτσχάιμερ. Η παρατήρηση αυτή είναι συνεπής με προηγούμενες έρευνες που δείχνουν ότι γυναίκες με μια ή δύο αντιγραφές γονιδίου τείνουν να πεθαίνουν πολύ πριν από εκείνες που δεν τα έχουν. Επίσης, οι ερευνητές παρατήρησαν μια παρόμοια πτώση, που ξεκινά στη μέση ηλικία, στη συχνότητα της μετάλλαξης του γονιδίου CHRNA3, που συνδέεται με το βαρύ κάπνισμα στους άνδρες.

Οι ερευνητές με έκπληξη ανακάλυψαν δύο κοινές μεταλλάξεις σε όλο το ανθρώπινο γονιδίωμα που επηρεάζει σημαντικά την επιβίωση. Σημείωσαν, μάλιστα, ότι ήταν τέτοιου επιπέδου η ανάλυσή τους ώστε θα έπρεπε να είχαν εντοπίσει κι άλλες μεταβλητές, αν υπήρχαν. Αυτό καταδεικνύει ότι η επιλογή έχει καθαρίσει παρόμοιες μεταβλητές από τον πληθυσμό, ακόμα και αυτές που ενεργούν αργότερα στη ζωή, όπως τα γονίδια ApoE4 και CHRNA3.

«Αυτό που μπορεί να συμβαίνει είναι ότι άνθρωποι που δεν έχουν αυτές τις επιβλαβείς μεταλλάξεις μπορούν να κάνουν περισσότερα παιδιά, ή ότι άνδρες και γυναίκες που ζουν περισσότερο μπορούν να βοηθήσουν τα εγγόνια τους, βελτιώνοντας τις πιθανότητες επιβίωσης», παρατήρησε η Molly Przeworski, εξελικτική βιολόγος στο Columbia και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης.

Οι ερευνητές θεωρούν πως τα αποτελέσματα της έρευνας αποτελούν απόδειξη ότι γενετικά στοιχεία που επηρεάζουν τη γονιμότητα εξελίσσονται σε ορισμένους πληθυσμούς στις ΗΠΑ και τη Μ. Βρετανία. Αλλά επισημαίνουν ότι και το περιβάλλον παίζει κάποιο ρόλο, οπότε στοιχεία που είναι επιθυμητά τώρα μπορεί να μην είναι σε άλλους πληθυσμούς ή και στο μέλλον.

Η μελέτη μπορεί να είναι η πρώτη που ρίχνει ένα ξεκάθαρο βλέμμα στο πώς ένα ανθρώπινο γονιδίωμα εξελίσσεται σε μια περίοδο τόσο σύντομη όπως είναι αυτή μιας ή δύο γενεών.

Πηγή: Science Daily